Kredi Kartları, Harcamalarını Nasıl Etkiliyor?

“Şuradan alır mısınız?”

Restoranda, markette, küçük bir plastik kartı uzattığın bu sahne tanıdık mı?

Acaba kartı uzatmak yerine, cebinden banknotlar çıkarıp, bir güzel sayarak, nakit ödeme yapacağını bilsen, aynı miktarda harcama yapar mıydın?

Bu harika teknolojik kolaylığın, daha fazla harcamaya neden olabileceği, bilimsel olarak kanıtlanmış.

Yapılan araştırmalardan birinde, deneklere, sayfalarında ürün resimleri olan bir satış kataloğu verilmiş ve her ürün resminin altındaki boş alana, o ürünü almak için ne kadar para vereceklerini yazmaları istenmiş.

Başka bir denek grubuna da aynı katalog verilmiş - tek bir farkla: Ürün resimlerinin altında küçük bir MasterCard logosu varmış.

MasterCard logosunu gören denekler, aynı ürünlere neredeyse iki kat daha yüksek tutarlar yazmışlar. Yani, sadece, “kartla ödeyebileceklerini” düşünmeleri bile, aynı ürüne daha yüksek bir fiyat biçmelerine neden olmuş.

Kredi kartı ile ödeyebileceğini bilmen, daha yüksek fiyatları kabullenmene, dolayısıyla daha fazla para harcamana neden oluyor.

Nakit öderken, fiziksel olarak taşıdığın bir şeyin azalıyor olması, daha tutumlu olmanı sağlayabiliyor.

Çünkü duyularımızla çokluğunu hissettiğimiz (elimizde tuttuğumuz kağıt para gibi) şeylerin azalmasına verdiğimiz duygusal tepki, günler sonra büyük olasılıkla elimiz bile değmeden yapacağımız ödemede deneyimleyeceğimiz azalma hissinden çok daha yoğun.

(Merak edenler için, konunun anlatıldığı kitabın adı: “Boşa Gitmesin”

Yazarı: Rockford Üniversitesi’nde Finans Öğretim Görevlisi Orhan Erdem)

Peki, hem kredi kartlarının kolaylığından faydalanmak, hem de bu duygusal tuzağa düşmemek nasıl mümkün olabilir?